Aşk ve Müzik

"İf music be the food of love, play on!" cümlesini bilirsiniz. Eğer müzik aşkın gıdasıysa çalmaya devam edin! Shakespeare'in Onikinci Gece oyununda geçen ve birçok dile deyim olarak da yerleşen bu söz, çoğu insan katılmasa da, müzik ve aşk arasındaki önemli bağlantıya işaret eder net olarak. Daha sonra Nietzsche de "Müziksiz hayat, amaçsız olurdu!" diyecektir bu sözü desteklercesine. Nedendir sebep? Bütün sanat dalları arasında müziği insan için bu denli gerekli kılan nedir? O kadar ki, sevilmediğini ve yaşamında sevgiyi bulamadığını düşünenler dahi müzikte teselli bulabiliyorlar!

Müziğin hayatında önemli olup olmadığına  birçok insan katılır ya da katılmaz, ancak tabi ki bu sav müziğin tüm biçim ve çeşitlerini içerir. Bazıları Heavy Metal, Grunge dinler, bazıları Altın Klasiklere aşıktır, bazısı Klasik Müzik sever. Ancak zevkiniz ne olursa olsun müziğin mutlak bir çeşidi vardır ruhunuza ve size seslenen.

Benim için her ne kadar Klasik Müzik önde geliyor gibi görünse de sevdiğim müzikler dendiğinde yelpaze oldukça genişliyor haliyle. Bazen Beethoven'ın Hammerklavier sonatının 2. bölümüyle meditasyon yaparak güne başlarken, harikulade bir Caz ya da Rock konseriyle günü bitirebiliyorum. Ya da güncel bir pop şarkıcısının o güne özel seçtiğim  (ya da tesadüfen beni seçen) şarkıları kafamda plak gibi dönerken, bir Puccini Operasıyla...İşte burada tekrar soruyorum kendime, müziğin insan için vazgeçilmez olması ve gerekliliğinin sebebi nedir?

Bu konuda çağdaş düşünürlerden Adorno'nun tarihsel farkındalık ve bilinç yaratan cümlelerinde geliyor yanıt. "Müzik sanatların en soyutu olarak adlandırılsa da tarihsel alamda en somutudur.Hiçbir sanat dalı müzik kadar tamamıyla "zaman" boyutuyla ilgili değildir.Bestenin kendisi tarihtir. Her geçici notanın hissi ve varlığı, geçmiş ve gelecek olanla belirlenmiştir. Müzikal ses sürekli, geçici bir şimdiki zamanda göz önüne serilir."

İnsan yaşamı da tıpkı müzik gibi "sürekli ve geçici bir şimdiki zamanda" değil midir? Bu şekilde baktığımızda ilk sorumuza dönersek, müziğin bitmeyen cazibesinin, tamamıyla zamanın ritminin şekillenmesi, medcezirleri ve akışı, anda olması, bu şekilde de bizimle son derece güçlü bir şekilde konuşabiliyor olmasından kaynaklandığını söylmek yanlış olmaz sanırım. Burada hayatın kendisi olan doğum, gelişme, çöküş ve ölüm arasındaki kaçınılmaz ritmik oluşumlara gönderme vardır sanki. Dolayısıyla müziğe ilgi duyan birinin sezgisel bir farkındalıkla müzik dinleyerek ya da dans ederek aslında hayatın kaynağına ve özüne katıldığını gözlemliyoruz bir bakıma. Ve de hayatın her adımında olduğu gibi bu da kişiyi olduğundan daha "fazla"sı olmaya davet ederek yaşamının önceki evrelerinin "gelişerek" üstesinden gelip, devam etmeye ve yaşamına anlam katmaya davet ediyor. Yine Adorno "Müzik, zamansal sanat olarak,kendi ardıl biçimine bağlı olarak da, tıpkı zaman gibi, geri döndürülemez.Bir kez başladı mı daha ileri gitmek, yeni bir şey olmak, kendisini geliştirmek zorundadır." sözleriyle bu konuya noktayı koyuyor ki Adorno ve Heidegger'in öncüllerinden Schopenhauer'ın "Tüm sanatların ötesinde sadece Müzik direkt olarak yaşam isteğini ve iradesini içerir. Aşk ve seks nasıl istemsizce ve irademiz dışında çalışıyorsa hücrelerimizde, Müzik de yaşamın doğasıdır." sözleri de metafiziksel olarak Adorno'nun sözlerini doğrular niteliktedir.

Tabi Adorno deyince bir de Heideger'e bakıyorum ben merakla ve bu konudaki görüşlerinin hiç de farklı olmadığını görerek "İnsanda müziğe olan çekim kaynağının dayanılmaz göstergesi, insanın içinde zaten varolmasıdır." cümlesiyle karşılaşmak da beni hiç de şaşırtmıyor. Heidegger "burada" ve "anda olmak" ile ilgili olarak uyumlanma ve değişken ruh hallerinden sözeder. Kastettiği sakinlik, heyecan, kızgınlık, sinirlilik, korku, endişe gibi merak uyandıran durumların içinde bulunan insanın, yaşadıkları dünyanın tartışmasız "alıcı"sı olması ve olanlardan "kaçınılmaz" olarak etkilenmesi anlamına gelir. Ve bu bağ, kişinin, müzik aracılığıyla belli bir duygu durumuna girmesinde yadsınamaz ve belirleyici bir etkidir.

Bu söylemler, neden biz insanların müziğin ruhumuzu etkileme gücüne duyarlı olduğumuzu açıklıyor kanımca. Basitçe düşünürsek, müziğin majör ya da minör olması asla tesadüf değildir örneğin. İkisi de zihni farklı ruh hallerine ve düşüncelere "ayar"lar. Minör olanın majör olana göre bizi daha melankolik duruma sokması gibi. Ya da farklı enstrümanların ve insan sesinin tınılarının herkesi farklı etkilemesi gibi...

Üzgün ya da mutluyken dinlediğiniz ve size dokunan müziklere bir göz atın, demek istediğimi çok iyi anlayacaksınız, bunun için müzik bilginiz olması asla gerekli değildir :)

Peki konumuz aşk ve müzik olduğuna göre, baktığımızda en meşhur şarkıların gerek klasik müzikte gerekse pop müzikte, başkasına yazılmış aşk şarkıları olduğu doğru mudur? Pek sanmıyorum aslında. Müzik, dinleyicinin varlığını gerektirir ve onun ruh haline "uyum"lanan canlı bir organizma gibidir. Belki de bir "ruh eşi"dir tamamlanmış hissettiren, aralıklı olarak da olsa. Aslında paradoksal bir şekilde, tıpkı aşk sahnesinde olduğu gibi, ısrarla diğerini bulmaya çalışma çabamızdan kendimizi bulamamakta başarısız olmamızı anlatır gibidir belki de.

Dolayısıyla bana müzikle aşk arasındaki bağlantı ya da benzerlik sorulduğunda olası yanıtım, biri için aşk beslediğinizde ve o kişiye hitap eden müziği keşfettiğinizde er ya da geç bu müzik aracılığıyla sevdiğinizin ruhuna dokunmuş gibi olursunuz olacaktır. Bu birlikte dans ederek ya da ikinizin de sevdiği bir melodiyi birlikte dinleyerek de olabilir. Bir kişinin gerçek ve anlamli varlığını kavramak ve en gizli "ismi"ni bilmek, sizin "derin" varlığınızı hisseden birine ulaşmak ve kavuşmak, söylemeliyim ki çoğunlukla belirli bir müziği paylaşan "aşk"la gerçekleşir.

Bazı gospellerde de sözedildiği gibi, "Başlangıçta müzik Tanrı'ylaydı ve müzik Tanrı'ydı." sözü size ne anlatıyor? Ya da muhteşem Şems-i Tebrizi'nin "Musikinin ritminde bir sır saklıdır. Eğer onu ifşa etseydim dünya alt üst olurdu." sözü? Ya da eşsiz Mevlana'nın "Müzik Allah'ın lisanıdır." demesi ne anlama gelir? Daha önceki yazılarımdan birinde uzunca anlattığım Beethoven'ın tek bir ses duymadan günümüzün de ötesinde yaşamaya devam edecek olan insan üstü yaratılarının kimilerine göre imkansızlığının açıklaması var mıdır sizce?

Çok mu karmaşık oldu? Hadi o halde basitleştirip öze dönelim ve sadece "sevgi" ve "aşk"la "kendi"mize bakıp baştan başlayalım...

ROMA YANARKEN KEMAN ÇALMAK?

Geçtiğimiz günlerde İngiliz yazar John Berger'i yitirdik

. İnsanlık adına kendimizi tanıyamadığımız, kayıpların her geçen gün arttığı bu dönemde hala tutunmayı bırakmamaya özen gösterdiğim umut adına onun en güzel sözlerinden biriyle başlamak istedim yazıma bugün izin verirseniz. "Dünya, ancak onu dönüştürme umudu varolduğu ama bu umudu gerçekleştirme olanağı bulunmadığı zaman katlanılmaz bir hale gelir." demiş Berger.
Milletçe her yeni güne kayıplarla başlarken mutlu olmaya çabalamak, geleceği inatla hayal etme cesareti gösterebilmek, hayata heyecanla bakıp getirdiklerini her daim kabullenmek şu günlerde benim için hiç de kolay olmasa da beni umuda yönlendiren yaşam enerjilerinden en büyüğü yine müzik şu karanlık dönemde. Eminim hepimiz bir noktada kendimize soruyoruzdur. Müzik bizim için eğlence midir? İnsanların kalplerine ateş düştüğü zamanlarda müziğe sığınmak ayıp mıdır? Müziğin ve sanatın varlığı umudumuzu ayakta tutmakta ne kadar etkilidir ya da gerekli midir?
Benim çok doğru olduğuna inandığım görüş, iyi sanatın insanları eğiterek empati geliştirebildiği ve empatinin de değişimi getirdiğidir.
Hiç dilemesek de tarihe baktığımızda yıkım ve çatışma dönemlerinde müziğin varlığı ve etkilerinin yadsınamaz olduğunu çok net görüyoruz. Eğer bir şekilde savaş kapınızdaysa ( gazetelerde, tv'lerde, sivil oluşumlarda) sanat birdenbire anlamsız görünebilir. Bunun sebebi belki de sadece barış ve refah dönemlerinin dekoratif eğlencesi olarak algılanması olabilir yıkım ve terörün yanında . Resim ve fotoğrafçılık bu zamanları birebir bize aktarabilme özelliğine sahip olduğundan moral desteği ve gücü hala geçerliliğini korumaktadır. Ya müzik? İngilizce'de "Fiddling while Rome burns!" diye bir deyim vardır. Roma İmparatoru Nero'nun Roma yanarken keman çaldığı efsanesinden dile yerleşmiştir (ki keman neredeyse 1000 yıl kadar sonra icat edilecektir, ancak lir çalmış olabilir eğer bir şey çaldıysa gerçekte o sırada). Buradaki anafikir bir savaş ya da kriz sırasında gereksiz şeylerle uğraşmak anlamındadır ve hala kullanılmaktadır.
İnsanlık tarihinde sıklıkla görüldüğü üzere savaş dönemlerinde müzik adına, daha çok insanlara ve askerlere cesaret vermek, moral ve motivasyonlarını yükseltmek adına marşlar ön plana çıkmıştır. Benim yakın geçmişin en büyük savaşından aklımda kalan ve aslında marşla hiç ilgisi olmayıp da 2. Dünya Savaşı'nın neredeyse "milli marş"ı olan şarkı Lily Marleen'dir. İlk kayıt edildiğinde hiç ilgi çekmeyip, savaşta askerlerin dinlediği radyo kanallarında (sonrasında Goebbles ne kadar yasaklasa da) çalınmaya başlayıp tüm dünyaya yayılan bu şarkının özelliği sevgiliye yazılmış olması ve sevgiliye özlemin ise milliyeti olmamasından olabilir diye düşünüyorum. Sanata ve müziğe ne kadar entellektüel anlamlar yüklemeye çalışsak da aslında her zaman hitap ettiği yer direkt olarak kalbimiz ve duygularımızdır ve tüm insanlık bir noktada bunlar etrafında bir araya gelir ve birlik olur çoğu kez. Hangi dilde konuşursak konuşalım "özlem" hepimiz için aynıdır. Öyle ki hatta bazen yalnızca müzik sözlerin anlatmakta yetersiz kaldığı duyguları hissettirir ve yaşatır. Her milletten insanda aynı duyguları ortaya çıkarması ve bunu bildiğimiz dillerden hiç birinde konuşmadan yapması müziğin gücünün kanıtıdır kanımca.
Savaş yıllarından sevdiğim anekdotlardan biridir, sizinle de paylaşmak isterim. Bir grup Sovyet müzisyen yeni yıl kutlamaları için Stalingrad Cephesine giderler. Amaç askerlere moral vermektir. Bu bağlamda keman sanatçısı Mikhail Goldstein o sırada hala dışarıda çatışmada olan birliğin de müziği duyabilmesi için hoparlörden yayın yapılmasını ister. Çalmaya başladığında Alman cephesinde ateş bir anda kesilir ve müzik bittiğinde kısa bir süre sessizlik olur. Sonrasında Alman cephesi hoparlöründen bir ses duyulur. "Biraz daha Bach çalın, ateş etmeyeceğiz!" Ve Goldstein devam eder çalmaya...
Bu öykü bana hep müziğin insanda varolan kibiri alaçakgönüllülüğe dönüştürme etkisini düşündürür. Savaş ve müzik ilişkisi hakkında düşünürken en başta da sözünü ettiğim müziğin insanda empati geliştirebilme özelliği beni hep derinden etkilemiştir. Savaş durumlarındaki politik fikir ayrılıklarında müzik, iletişim gücümüzü koruyarak, bu dönemlerde çok katı olan doğru ve yanlış kavramlarına olan mahkumiyetlerimizi bize hatırlatır sanki. Ve tam burada müziğin mucizesi gerçekleşir ve bizi hayal gücümüzün yardımlarıyla özgürlük ve barışta nasıl olmak ve ne görmek istediğimiz fikrine yöneltir ve bu fikir güzellik ve iyilik adına yarattığı tüm duygular aracılığıyla insanlar arasında gelişerek yayılabilir. İnsanlığın, kurallarıyla yaşadığı ahlaki değerlerin savaşı önlemekteki yetersizliğini gördüğümüzde, müziğin geleceğin hatırlatıcısı olarak varolması, dinleyicilerini bu karanlığın ötesindeki aydınlık günlere taşıması, tüm baskı ve sansürden bağımsız olarak savaş ile ilgisiz olarak görünen göreceli varlığının, insan ruhundaki zerafet, erdem, merhamet ve tüm güzellikleri ortaya çıkarması, aslında ironik anlamda yine insanın yarattığı vahşet ve şiddet ortamında "insan" ın başkalarına asla zarar vermeyecek olan tarafına hitap eder.
 Açıkçası müzik evrensel midir, sadece bir eğlence aracı mıdır gibi soruların, insan farklılıklarını göz önüne aldığımızda net bir olumlu yanıtı yoktur. Ancak müzik ilgi ve sevgisinin kriz anlarında barış ve uyuma büyük katkısı olduğuna dair geçerli nedenlerimiz olduğu aşikardır. Benim içimde hissettiğim, yaşamın pamuk ipliğine bağlı olduğu zamanlarda, güzelliklerden ne kadar uzak olursak unuttuklarımızı o kadar yoğun hatırlatma becerisine sahip olması bakımından müzik, azalmak yerine giderek büyür ve inanıyorum ki ruhu sanatla ve müzikle beslenenlerin şarkıları asla susmaz.
John Berger'le başladığımız sözlerimizi yine onun diliyle noktalayalım isterim. "Umut bir güvence ya da verilen bir söz değildir. Bir kıvılcım gibi en koyu karanlık anlarda belirir!".
Müzikle,umutla ve sevgiyle çoğalarak kalın önümüzdeki haftaya dek...

GELİNCİKLER 🌺

Bu sabah klavyemin başına oturduğumda yazmayı planladığım yazı ile sabah gönlüme düşen konu arasında ikilemde kaldım uzun süre ve sonunda planlanan yazıyı önümüzdeki haftaya bırakmayı ve sizlerle içimden geçenleri paylaşmayı seçtim bugün için. Hep merak etmişimdir, hayatımızı sürdürmek adına yaptığımız işler gerçekten bizi yansıtıyor mu, ya da kaçımız gerçekten yapmak istediğimiz işleri yapıyoruz yaşamak için? Bu işler, mesleklerimiz ne kadar "biz"iz, ne kadar sadece bizim seçimlerimiz ve bizi gerçekten mutlu ediyor? İlk başlarda seçimlerimizin doğruluğunu kalbimizde hissetsek bile, zaman içinde hala aynı duygularla mı devam ediyoruz ya da gitgide bir zorunluluk halini aldığından kaçıp kurtulamadığımız birer kapalı ve havasız kutulara mı dönüşüyor yaşamlarımız? Sanırım en sevilen işler dahi bir noktada adı "iş" olduğundan mıdır nedir bu hissi yaşatıyor insana, içinde fazlaca sorumluluk barındırmasından dolayı. Peki gerçek özgürlükten sözederken sorumlulukların olmadığı bir yapıdan mı sözetmeliyiz? Konfüçyus demiş ya "Sevdiğiniz işi yaparsanız bir gün bile çalışmış sayılmazsınız" diye. Ana fikir sanırım başlangıçta doğru ve sonrasında sürdürebilmek adına fazlasıyla yeterli olsa da, günümüz iş hayatı bileşenlerini de hesaba kattığımızda biz ölümlüleri sınırlar içinde kalmaya zorlamak açısından sorgulamaya itiyor zaman zaman. Sanatla uğraşan bizler için, dışarıda tüm olup bitene rağmen içimizde ve işimizde daima estetik ve güzellikleri çoğaltmaya ve yaratılmış olan güzellikleri keşfedip onlarla ruhumuzu ve zamanımızı besleyip geliştirmeye odaklı yaşamak işin gerekliliklerinden biridir. Sanatın varlığı ve içeriği beni kendimi bildim bileli büyülediği ve benim bugünkü ben olmamda büyük rolü olduğundan, tamamıyla en doğru olan "iş"i yaptığımı bilmeme ve bunun için her gün şükretmeme en büyük sebeptir. İnsanlar her ne yaşıyor olurlarsa olsunlar, bizi dinlemeye geldiklerinde hayatlarına bir yerlerde onlara dokunabiliyor olmaktan, onlarda ufacık da olsa bir iz bırakabilmekten, paylaştığımız saatlerde yüreklerine güzellik ve iyilik tohumları ekmekten her sanatçı gibi çok büyük keyif alıyorum hala. Sanırım asıl budur "iş"in asla eskimemesini sağlayan.

Madem bugünü içimden geçenlere ayırdım dedim, sizlerle bundan iki yıl önce yine böyle bir sabahta içime düşen bir yazımı paylaşmak isterim. Sanırım belli aralıklarla sizler de yapıyorsunuzdur benim gibi; ilişkilerinizde, işlerinizde, hayatınızda olanları ya da yaşamınızda nerede olduğunuzu, hala aynı duygulara ve sebeplere sahip olup olmadığınızı anlamak adına varolan sorularınıza yanıt aramak üzere düşünmeyi. Her daim değişmenin kaçınılmaz ve ilerlemeyi sağlamak için gerekli olduğunu düşünmeme rağmen, benim için hayati önem taşıyan konularda üzerinden uzun zaman geçmiş olsa dahi bazı şeylerin değişmemiş olması ve hala ruhumu beslemeye devam ediyor olması, bu yazıyı tekrar okuyunca beni nedense mutlu etti. Umarım gün gelir hepimiz gerçekten sadece istediğimiz ve bireysel olarak mutlu olmanın ön planda tutulduğu, kendimiz olmamıza izin verilen işlerde varolmak zevkine erişiriz.

14 Ocak 2015

Beni tanıyan dostlarım bilirler, en sevdiğim çiçektir gelincik. Ne ilgisi var bu kış gününün sabah karanlığında diye düşünürken, sekiz yaşımın gelincik tarlası geliverdi aklıma. İlk o tarlada oynarken bu hayatta ne yapmak istediğime karar verdiğimi hatırladım sonra. Hücrelerimin ve yüreğimin sesini dinlemenin nasıl mümkün olduğunu o tarlada keşfettiğimi, dünyanın ve yaşamın aslında ben demek olduğunu, ben’im ise sadece yüreğim ve aşkla var olabileceği gerçeğini de.  

On yaşımda ise yeni yaşamıma adım atıp seçimini yapmış, şimdilerde kırkbeşine dayanmış bir birey olarak bu kararımdan hiç pişmanlık duymadım. Mutluluk ve hazzın hayat boyu sürebileceğini ; o narin yapraklı, rüzgarda kolayca dağılabilecekmiş gibi görünen,  koparmaya çalıştığınızda ancak, toprağa ne kadar sıkı sarıldığını, yaşama azmini ve tutkusunu alev renginden de kolayca anlayabileceğiniz bir çiçeğin büyüsüyle öğrenmek, yaşamın nasıl bir sanat, sanatın ise aslında benim yaşamım olduğunu göstermesi tuhaf değil mi? Ve ne denli mükemmel ve basit bir yol!  

Sonraları hayatın içinde bir parça unutsam da kendime dönüp dinlemeyi, var olma amacımın aslında ne denli basit ve mükemmel olabileceğini; can parçam, şimdi onbeşine yaklaşan biricik oğlumun hayatla olan mücadelesine baktığımda, yaşadığı karmaşaları gördüğümde, seçim arefelerinde, aslında tüm yanıtların onun yüreğinde ve hücrelerinde var olduğunu, tek amacın ise mutlu olmak olduğunu anlatırken tekrar anımsadım.  

Yaşama tutunmanın, hatta bunu istemenin dahi anlamsız olduğunu hissettiğim onlarca gün yaşamışımdır sanırım. (Hele ki çevreniz ve yakınlarınız sadece istemenizin ve tarif ve ikna edemediğiniz  “bilgi”niz ve hislerinizin hayatın gerçeğini asla yansıtmadığında ısrarcı iseler hayat boyu.)  

Oysa öyle günler vardır ki, özlemle, umutla başlar, içinizde gelincikler açtırır. Ya da öyle günler vardır ve olacaktır ki, yüreğinizdeki bıçak yaralarını kanatır kerelerce, yeniden. Öyleleri vardır ki hele, maviye hasret, kokunun, dokunmanın ötesinde. Ama tek gerçek var ki, hepsi “biz”iz ve hepsi “bugün”.  

Yaşamımızdaki seçimlerimizdir bizi biz yapan derler ya... Ne güzel şeymiş “Aslında sen kimsin?” diye sorduklarında tüm sıfatlarından arınıp, tüm çıplaklığınla hala hissedebildiğin, dokunabildiğin mutluluğunla  yaşamını, gözlerin hala parlayarak anlatabilmek ve hergün o seçimine şükredebilmek.

Keşke kanatlarım olsa da bulutlara yükselip, sonsuzluğu içime çekerek maviliklere karışabilsem dediğim o günlerden beni bugüne getiren “aşk”la tanıştıran, tüm mevsimlerimin mucizesi gelinciklerime sonsuz sevgim ve teşekkürlerimle…

Geriye baktığınızda tek anını dahi değiştirmek istemeyeceğiniz, sadece size ait dopdolu, harikulade bir yaşam diliyorum tüm kalbimle... Sarılın gelinciklerinize…

NEDEN MÜZİK?

Bu yazının başlığı bu sorunun yanıtının öncelikle klasik müzik yaşamıma adım atmaya karar verdiğimde içimde belirmesi açısından, hem de tüm müzik yaşamımda bana sorulan soru olmasından benim için önem taşır. Yanıtı hiçbirimiz için kesin değildir aslında. Benim için adlandırılamayan bir aşk ve "olma" isteğiydi küçücük bir çocukken. Sanki kimsenin bilmediği bir dilde konuşabildiğim hayali bir arkadaşımdı. Bana hep yaşamdaki güzelliklerin sadece bana özel olduğunu gösterdi ta ki bunları paylaşmayı da öğretene dek. Bugünkü donanımımla dahi hala söylemeliyim ki, yaşadığımız tüm karanlıklara rağmen "insan"ın yaratıcı gücüne duyduğum saygı, sanatı varedebilmesinden kaynaklanıyor. Bu o kadar sadece bizim türümüze özel bir değer ki, belki de çoğu zaman bu denli sıradanlaştırmamız ve kanıksayarak gücünü yadsımamız tıpkı konuşma yetimiz gibi içgüdüsel olarak bu yeteğin ve  armağanın insan vücudundaki işitsel, bilişsel ve motor fonksiyonların özünde kendiliğinden varolmasıdır. Doğada bildiğimiz hiçbir canlı bu denli detaylandırılmış bir tınıyı üretemez. Darwin'in de dediği gibi, müzikten alınan zevk ve müzikal yaratımlar üretmek kapasitesi sadece insanın kullanımına sunulmuş bir özelliktir.

Müzik, yaratılışta ve doğada bildiğimiz bilimsel düzen, uyum ve güzelliklerin eşsiz özelliklerini içermekle kalmaz, aynı zamanda insanlar arasında da kuvvetli bir duygusal ve ruhsal bağlantı da kurar. İnsan toplulukları, kültürleri ve etnik kimliklerin oluşmasında büyük etkisi vardır. Müziğin evrensel olarak her dil ve ırktan insana hitap edebilmesinin nedeni de insan duygularına seslenmesidir. Duygularımızın da rengi, dili, dini yoktur. Bir müzik parçası dinlediğimizde hemen duygu ve duyularımızın harekete geçmesi asla tesadüf ya da kişisel değildir. Hatta müziğin hissettirdiklerinin nedenleri hala müzik analistleri tarafında anlaşılıp kanıtlanamamıştır.Ancak  frekansımızın bu tınıların etkilerini algılamakta büyük rolü olduğunu söyleyebiliriz. Buradan yola çıkarak çok erken yüzyıllarda ruhsal hastalıkların tedavisinde uygulanmaya başlayan müzik terapisi halen insan gelişimi ve eğitiminde kullanılmakta ve bu yolla büyük başarılar elde edilmektedir.

En başta söylediğim gibi benim için  klasik müzik bir aşktı ancak sanılmasın ki sadece klasik müzik oldu yaşamımda. Duygularımı uyandıran ve bana iyi gelen, ilgimi çeken, ya da o anda ihtiyacım olan her müzik benim müziğimdir.  Ancak klasik müzik özellikle ruhuma hitap eder, beni yaratıcısıyla bir olmaya yöneltir, öyküsünü benimle paylaşır, dinlerken kendi öykümü yazmama izin verir ve kendi resmimi yaptırır. Genellikle klasik müzikten uzak ya da ona nasıl yakın olacağını bilememiş  ve bunu bir eğitim süreci olduğunu düşünen dostlarımla konuştuğumda klasik müziği mental ve ruhsal olarak ulaşması zor ve belli bir kesimin müziği olduğu kanısını duyuyorum çoğu zaman. Belki daha kolay bize hitap edebilecek sözleri olmamasından böyle hissettiriyordur bilemiyorum. Belki de bulunduğumuz sosyal ortamlarda bizleri kaynaştıracak bir özelliği olmadığının düşünülmesidir sebep. Ancak sadece elit bir zümreye ulaşabildiği fikrine yukarıda da değindiğim duygularla ilgili olan kısım nedeniyle katılmıyorum. Bu besteleri yapan bestecilerin yaşamlarına baktığımızda aslında neredeyse çoğunun hiç de üst tabakaya mensup olmadıklarını rahatlıkla görebiliriz. Ancak eserlerinde onların da resimlerini yapmışlardır elbet. Tıpkı yaşadığımız dönemdeki popüler kültüre mensup sanatçıların da yaptığı gibi. Kiminde isyan, kiminde aşk, kiminde savaş, kiminde  barışa çağrı, kiminde dans vardır. Tıpkı günümüzde olduğu gibi.

Tüm günlük koşuşturmalarımıza rağmen bulabildiğimiz kısacık zamanlarda dönüp içimize baktığımızda bizimle neyin konuştuğu benim için önemli olan hala aslında. Bir gün batımından, lapa lapa kar yağışından ( ki ben bu yazıyı sizlere şu an henüz hava yeni aydınlanmaya başlamışken, Rachmaninov'un 2.Senfonisi 3. bölümü eşliğinde yazıyorum.) bir bebeğin doğumundan, elde ettiğiniz iş başarısından, sizin için önemli olan her ne varsa yaşadığınızda yüreğinizde hissettiğinizde o ana bir müzik melodisi eşlik ediyor mu? Ve bu size kendinizi nasıl hissettiriyor?

Unutmayalım ki hangi duygumuzu besler ve büyütürsek o insan olmaya çok daha yakınız her zaman.

Müzikle ve sevgide kalın.

https://youtu.be/QNRxHyZDU-Q Rachmaninov Senfoni No.2 3. Bölüm Adagio

MUCİZELER

Siz de benim gibi bazı zamanlarda her işittiğimizi duymak yerine sadece seçip istediklerimizi dinleyebildiğimiz otomatik bir sisteme sahip olmayı dilediniz mi hiç? Son zamanlarda ben fazlasıyla ihtiyaç duyduğumu söylemeden geçemeyeceğim 😊. Sahip olduğumuz tüm bedensel yetilerimize şükran duymayı hatırlatan çok şey olsa da çevremde, bunu sık sık düşünmekten kendimi alamıyorum doğrusu. Tabi ki yaratıcı müzisyenler konumuz olduğunda, alet çantalarından yaşamlarının herhangi bir dönemine ait bilinçaltlarına kazınmış sesleri günü geldiğinde size inanılmaz bir güzellikte sunma becerilerine, bir müzisyen olarak bile hala şaşırmakla birlikte, şu ara hislerim sadece kendi seçtiklerimi dinlemek lüksüne sahip olmakla ilgili ihtiyacımdan ötürü belki de. Hatta buna sahip olma lüksünün zaman zaman beni iyileştirdiği gerçeği de beni kendine çekmesindeki en büyük etken sanırım.

Seçtiklerimiz demişken...Kendi seçtiğim can kardeşimin geçirdiği bir rahatsızlık beni son zamanlarda bir çok soruya maruz bıraktı ve onunla konuşmalarımızda benim kalbimden sözcüklerime dökülenlere de yeni sorular ekledi. Ancak günlerdir düşündüğüm onun bana sorduğu "müzik nasıl iyileştirir?" sorusu oldu ki aslında internete yazsanız yüzlerce makale babileceğiniz bir konu iken, bir müzisyenden diğerine geldiğinde bu soru insanı kilitleyebiliyormuş meğer😊. Hele ki varlığına her daim şükrettiğim kardeşimin, müzisyen kimliğiyle ağır bir kulak rahatsızlığı geçirmesinin nasıl bir ironi olduğunu düşünürken kendimi Beethoven'ın 9. Senfonisinin provasında bulmak?  Yaşam bazen gerçekten sizi sorularla boğarken aslında yanıtlar sanki hep önünüzdeymiş gibi gözünüze sokmaya çalışır gibidir ya bazen ve siz onları görene dek hep aynı filmi oynatır, yine öyle gülümsetti beni işte. Bu senfoniyi her çalışımda beni o denli hayran bırakır ki kendine, artık tamamıyla sağır olmuş bir müzisyenin böylesi bir şaheseri yaratması için kağıda döktüğü müziği aynı zamanda "işitmesi" gerekli midir hep merak etmişimdir. Ancak görüyüruz ki değil, çünkü mükemmel ve hatta bildiğimiz dünya ötesi bir örnekle karşı karşıyayız ve bizler düşünce ve algı biçimimizi değiştirmediğimiz sürece sanırım hiç kolay değil bunun anlaşılması.

Nedir işitmek, duymak ve dinlemek arasındaki fark? Ve "duymak" la algılanabilen seslerden oluşan müzikten sözederken tüm dillerde bu fiil "duymak" değil de "dinlemek" fiiliyle birleştirilmiştir? Müziği duymak yerine neden müzik dinleriz?

Tıpkı tüm iletişim şekillerinde yaşamış olduğumuz gibi her duyduğumuzu dinlemediğimiz açıktır. Bu da bizi yine seçimlere getiriyor. Çünkü duymak otomatik olarak sağlıklı bir kulağın yaptığı ve bizim istemimiz dışı bir görevken, dinlemek kendi seçtiğimiz kişi ya da sesleri hissetmeyi, içselleştirmeyi, duyguya dönüştürerek tepki vermemizi sağlayarak iletişim kurabilmemize yarayan bir seçim aslında. Gerçekten dinlemeyi seçtiğimizde, iletişimimizde gerçek farklar yarattığımızı gözlemlemişizdir ki iletişimin temel kuralıdır dınlemek. Peki müzik iletişim yaratır mı insanlar arasında ve nasıl tedavi eder? Bence en önemli özelliği ruhsal olarak insanları olumsuz duygulardan arındırıp, sakinleştirmesi, güzel duyguların açığa çıkmasına izin vererek iletişime kişileri hazırlamasıdır.

Fiziksel ya da ruhsal rahatsızlıklarımıza dışarıdan yapılan tüm tıbbi müdahalelere rağmen müzik bize dokunduğunda kaydedilen iyileşmeler sadece açıklanamayan mucizeler olmaktan çıkıp, Müzikoterapi adında bir bilim dalı olarak kabul görmüştür artık. Bazı bireylerin fiziksel, psikolojik, sosyal ve zihinsel ihtiyaçlarını karşılamada müziği ve müzik aktivitelerini kullanan uzmanlık dalı olarak tanımı yapılan Müzikoterapi, Türkiye 'de yaygın olmasa da, Farabi ve İbn-i Sina gibi bilim insanları müzikoterapiyi alternatif değil geleneksel tedavi yöntemi olarak kullanırken, elle tutulur ilk dökümanların 1454 yılının Osmanlı İmparatorluğu Beyazıd Külliyesi'nde, mental hastalıkların tedavisinde Türk Müziği makamlarının kullanıldığına dair olması, belki de modern tıbbın hala çok geriden geldiğinin bir işareti ya da müziğin mucizelerinin ve gizeminin hala yeterince çözülememiş olmasıdır.

Bu doğrultuda artık resmen müziğe tedavi edici bir bilim dalı sıfatı kazandıran özelliklerinin, duyma yetisi sıfırlanmış bir besteciyi neden iyileştiremediğini çok sordum kendime. Ancak düşününce ve Beethoven'ın yaşam öyküsüne baktığımızda, işitmemek konusundaki tüm sosyal yaralarına, bunun onun müzisyen kimliğine o devirde verdiği tüm zararlara, 20 yıldan uzun süre çektiği ruhsal ve fiziksel tüm o acılara rağmen yaşama tutunmasını sağlayarak ona sonsuz güven veren bir dayanak olduğunu ve yaratıcı yönünü hiç etkilemediğini görüyoruz. Belki de bir müzisyen bizim için sadece duyma kabiliyeti öncelikli biri olmak gerekir kuralından yola çıktığımız taktırde, müziğin ondaki diğer bilemediğimiz tüm rahatsızlıklarına iyi gelerek yaşamında varolmaya devam ettiğini göremiyor olabilir miyiz?

"Müzik, ruhsal ve bedensel yaşam arasındaki arabulucudur." diyen bestecinin iç dünyasının zenginliğine her yazdığı eserde bu denli şahit olmak bizim için ne büyük bir ayrıcalık...Duyma yetisini tamamen kaybetmiş bir insanın, yaşadıklarının izinden gidip, hislerinin rehberliğiyle içinde duyduklarını bize aktarmasındaki mükemmellik, bize duymak ve dinlemek arasındaki farkı kanıtlıyor bence. Müzik dinlemek, bir aşamada o müzik eşliğinde kendi içimizi dinlemeye dönüşüyor bir şekilde ve bu da sanırım dönüşümü ve iyileşmeyi başlatıyor o noktada.

Müziğin bendeki iyileştirici etkisini, onu yaratanlarla bağ kurdurabilme gücünde bulmuşumdur hep. Benim için değiştirilemez bir gerçektir bir kalbin bir diğerindeki acıyı hafifletebilmesi ya da bir kalbin bir diğerine mutluluk, neşe ve sevinç aktarabilmesi. Dinlerken gözlerimi kapattığımda, o müziği yaratan kalpten çıkanlar benimle buluştuğunda yalnız olmadığımı anlarım sanki. Ve o kalp, içimdeki müziği dinlemeye cesaret edebildiğim zamanlarda kendi kalbim olur birden. O zaman anlarım ki aslında ne kadar aynıyız ve aslında ne kadar aynı isyanlarımız, üzüntülerimiz, sevinçlerimiz. Kendi "seçtiğimiz" müzikler, aslında tam olarak "biz" olduğundan iyileştirici mucizeler yarattığı için mi "Müzik ruhun gıdasıdır"

acaba?

Sadece bu denli basit bir gerçek olabilir mi mucizeler?

SEVGİYE DAİR ...

Profesyonel bir müzisyen olarak kendi sevdiğim işi yapabildiğim ve işimin, dilediğim gibi bu hayatta varolabilmeme sebep olduğu için ne kadar minnettar olduğumu bir çok kereler dile getirdim. İşim gereği bir çok sanatçıyla çalışma fırsatı bulup, bir çok dalı gözlemleyebildiğim için güzellikler arasında yaşamak şansına da eriştim bu zaman içinde. Ancak bir tarafımın insan'a dair olan herşeye de ayrı merakı olması, bana çoğu zaman sanatçıların gerçek ve iç dünyaları arasındaki bağlarının ne kadar kopuk olabileceğini de gösterdi. Evet, sanatçılar gerçekten özel olarak bu dünyaya bir yetenekle gelmiş insanlar, ancak bu demek olmuyor ki insan olarak da mükemmeller. Sahnede sanatına hayran olup, bana onları izlerken ya da dinlerken bile bu denli yoğun hisler yaşatabilen bir sanatçının, sahneden indiğinde aslında hayatımda sohbet dahi edemeyeceğim bir yapıda olduğunu görmek de var tecrübelerim arasında elbette. Her ne kadar tanrısal güzelliklerle donatılmış bir iş yapsak da insan bedenimizdeki o ego bizim varlık ya da kendimizi yoketme sebebimiz haline geliyor bir noktada.

Bense son zamanlarda, bunca yıldır sanat adına varolma çabası gösterirken, biz naçizane sanatla uğraşanların, yaşadığımız toplumda artık neredeyse insan olarak varlığımızı kanıtlamaya ve kabul görmeye çabalarken buluyorum kendimi. Kendimi bildim bileli kendimi sanatla ifade etmek o kadar bir parçam haline gelmiş ki, sanatın varlığının değer görmediği bir süreçte, insan varlığımın da kabul görmediğini düşündürecek olaylarla karşılaşmaya başladım ne yazık ki.

Bizler üreterek ayakta kalan, o üretim süreçleri sekteye uğradığında bazen nasıl nefes alacağını bile unutabilen insanlarız. Dediğim gibi, hiçbirimiz en mükemmel ebeveyn, en harika ve ahlaklı insan modeli ya da siz bizim hakkımızda ne hikayeler yazıyorsanız gördüğünüzde, emin olun onların hiçbiri değiliz. Ama evet sezgilerimiz ve yeteneklerimiz bizi daha hassas yapıyor. Duygularla yoğrulup, işi o duyguları diğerlerine aktarmak ve akıtmak olan sanatçının ruh hali, boşluğa düştüğünde belki de çırılçıplak kalmaktan, kendine sığınacak bir sakin liman arıyor çoğu kez. Bu liman ise dönüp dolaşıp yine kendimiz olduğundan belki de hem gücümüz hem de zayıflığımız.

Biz işimizde ne zaman tatmin oluruz bilir misiniz? Tüm o yoğun çalışma gün ve geceleri sahnede seyircimizin alkışlarıyla taçlandığında ...Sizlerin yüzündeki ifadeler ve güzel enerjilerinizdir bizi bir sonraki maratonumuza hazırlanmaya güç veren. Tabi bir de yine insan olarak bizi en büyük depresyona sürükleyen kısmı var ki hayatın, o da mesleğimizin yarınımızı garanti edemeyebilecek olması maddi anlamda. İşte buna rağmen müzikten vazgeçmeyen arkadaşlarıma sonsuz saygı ve sevgi duyuyorum. Bu denli bir karşılıksız çaba ve emeği başka hiçbir meslekte bulamazsanız buna eminim. Gerçek bir sevgi ve bağlılık gösterebilen bu insanların samimiyetine inanmak ve peşlerinden gitmek gerektiğini ve onlardan öğrenecek çok şeyimiz olduğunu düşünüyorum.Evet, ip üstünde yürüyoruz hayat boyu, evet &normal& insanlardan çok farklı gel gitlerimiz olabiliyor ruhsal anlamda, evet kurallar konusunda bir çok kesime göre fazla isyankar olabiliriz, evet azınlığız, başka dil konuşuyoruz çoğu zaman ve başka pencereden bakıyoruz hayata. Ama şimdi kendime baktığımda, sanata dair endişelerim var mıyız yok muyuz aşamasına geldiğine göre, belki de hep birlikte biraz daha sıkı sarılmak zamanı gelmiş olabilir sanatçılarımıza diye düşünmekten de kendimi alamıyorum. Kimsenin kişisel sanat zevkini eleştirmek ya da yargılamak niyetinde olmadım hiçbir zaman, şimdi de yapmayacağım. Ancak gitgide yükselen kırgınlığım belki de artık sanatçı arkadaşlarımın neredeyse yaptıkları işten dolayı suçluluk hissedecek hale gelme sebeplerinedir. Bizler sandığınız gibi büyük paralar için bu işleri yapan insanlar olmadık, o daha çok popüler kültürün parçası olarak bizi de içine kattıkları bir yanlış algılama diyebiliriz. Ancak anlayamadığım şey, ne zaman sanat aşıklarının kendi sanat mekanları için savaşmayı bıraktığı örneğin. Neredeyse bedava denebilecek bilet ücretlerine alanında en büyük isimleri izleyebildiğimiz, o zamanlar bizim için sıradan gecelerimiz varken, şimdi bir konser için boş salonlarla karşılaşan bizlerin besin damarımız gitgide kopmakta bilmenizi isterim.

Hayatınızda opera izlemediniz mi örneğin? İşte şimdi tam sırası. Gelin ve bizimle olun bir akşam. Resim sergisine mi gitmediniz? Hadi gidin bulduğunuz en yakındakine. Klasik müzikten, baleden haz almıyor musunuz? Yine de bir konser ya da bale gösterisi seçin kendinize gitmek üzere, belki sadece sizin için doğru eserle karşılaşmadınız bugüne dek ve o akşam başka bir dünyayla tanışacaksınız? Sadece sinema mı rutin izlenceniz? Bir akşam yerine tiyatroyu koyun. Ve bir daha dinleyin kendi sesinizi, neler oldu içeride ve size neler söylemişiz o akşam.Siz nefes alırken inanın bizi yaşatacaksınız.Hadi...

Politika bizsiz de varoluyor zaten, ama Sanat, siz olmadan biz olmadan çok tökezliyor inanın.  

Sevgiyle ve sanatla kalalım...

BUZDAN MASALLAR

Yaraları taze, kan kaybında Adam'la

Yüreğini kapadıkça gözleri açılan Kadın

Korku Evreni'nin hayat çemberinde karşılaştılar yeniden.

Adam yüreğinin gördüklerini hissedemeyen zamanda,

Kadın hissettiklerini yaşayamayan yerde,

Güneşin buzlarını eritemediği en soğuk mevsimde,

Bilinmeyende...

Kadın küllerine aşık,

Adam kadının isimsiz vahşiliğine...

Söylenemeyenlerin siyahlığından beslenirken evrenleri

Yakınlaştıkça kalabalıklaşıp,

Yaralarına Yar'larını kurban ettiler Korku Evreni'nin Buz Mevsiminde.

Ruhları maviye değdiğinde ancak

Siyahın tüm renkler demek olduğunu anladı iskeletleri .

Masal bu ya...

Gönlünüze yazılan şarkıları duyabildiğiniz, sevildiğiniz yürekte kendi şarkınızı söyleyebildiğiniz, gerçek ve saf sevginin huzur ve sıcaklığının içinizde güneşler açtırdığı aşklar yaşayabilmeniz dileğiyle...

MÜKEMMELİYETÇİ OLMAK HER ZAMAN KÖTÜ MÜDÜR?

Önceki yazımda mükemmeliyetçi (perfeksiyonist) olmanın sahnede bizi nasıl olumsuz etkileyebileceğine değinmiştim. Bugün biraz da olumlu yönlerine bakalım istiyorum.
Mükemmeliyetçi kişilerin en önemli pozitif özellikleri içinde alanında önemli ve büyük isimlerle çok fazla ortak yönlerinin olmasını söylemeliyim. Ünlü olsun olmasın, iki tarafın da harika çalışma yöntemleri ve alışkanlıkları vardır. Öğrenme, yeniliklere açık olma, kendini geliştirip eğitme, analiz ve kritik etme konularında kendilerine yaklaşımları yönünde motivasyonları her zaman yüksektir ve kendilerine karşı hoşgörülüdürler. Büyük bir gayretle en iyi olmak için çalışırlar. En önemlisi de kendilerine yüksek hedefler koymaları ve vasat olmayı asla kabul etmeden kendilerini bu hedeflere adamalarıdır. Bu özellikler bir sahne sanatçısı ya da adayı için çok büyük artılardır.
Ancak mükemmeliyetçiliğin olumsuzluğa dönüp sanatçıyı geriye çektiği yer, içindeki eleştiren ve düzelten sesi sahnede ya da performansı sırasında da susturamamasıdır. Bu ses aslında hazırlık ve çalışma sürecimizde bize en yakın dostumuz olarak çok fazla hizmet ederken, performans sırasında tam anlamıyla bizi sakatlar. İşte burada mükemmeliyetçi icracılar ve  büyük  isimler ile olan benzerliklerin yanı sıra bize yol gösterecek aramızdaki en önemli farklılıkları görmeliyiz. Bu hayran olduğumuz sanatçılar harika bir çalışma ve hazırlık planına ve buna eşlik eden bir zihin yapısına sahip olsalar bile, kendilerini eleştirmeyi ve düzeltmeyi bir kenara bırakarak, sahnedeki deneyimlerine odaklanır ve en önemlisi hazırlık ve çalışma süreçlerine "güvenirler".  Yüksek hedeflerine olan bağlılık ve motivasyonları, teknik olarak "çalışma odalarında" geçirilen zaman için geçerlidir. Sahnede ve performans sırasında ise büyük beklentilerden, kendilerine karşı katı ve hoşgörüsüz olmaktan kaçınırlar.
Eğer mükemmeliyetçi iseniz ve performansınızın ya da mükemmel olmak adına izlediğiniz yolun sizi mutlu etmekten çok uzak olduğunu düşünüyorsanız, "performans" ve "sahnede olmak" fikrine yaklaşımınıza ve bu konudaki alışkanlıklarınıza göz atmanız gerekebilir sevgili arkadaşlar. Kendime sorduğum soruları siz de kendinize sormak isteyebilirsiniz.
*Bugüne dek bildiklerim ve uyguladığım yöntemler bana hala hizmet ediyor mu?
*Gerçekten tekniğimi geliştirmek için bu denli sıkı çalışmama mı yoksa performansa yaklaşım fikir ve inanışlarımı değiştirmeye mi ihtiyacım var?
*Sonuçta önemli olan başkalarını mı yoksa kendimi mi memnun etmek?

Kişiliğine ve tabi ki cellistliğine hayranlıkla saygı duyduğum büyük usta Rostropovich'in sözü benim için çok önemlidir. "Teknik zorluk ve yetersizlikler ve yeni fikirlerim olmasını, mükemmel teknik ve hiçbir fikrim olmamasına yeğlerim." Tabi ki bunu onun kadar "mükemmel" birinin ağzından duymak sizi de benim gibi gülümsetmiş olabilir. Ancak ben buradaki yaklaşımın kıymetine vurgu yapmak istiyorum. Bence bu yaklaşım ve zihin yapısı onun kendine koyduğu hedefler yolunda bizim bilmediğimiz bir çok blokajı kaldırarak kendisine başarıyı ve teknik mükemmelliği getirmiş olmalı diye düşünüyorum. Ancak bunu söylerken de (onun nasıl çalıştığını gözlemlemiş bir cellist olarak) asla çalışma yöntem ve süreçlerini de gözardı etmiyorum elbet. Teknik kolaylığa erişmenin kendimize olan güven ve başarı oranımızı tabi ki artırıp yükselteceğine şüphe yoktur.
Mükemmeliyetçilerle ilgili bir başka konuya getiriyor bu da bizi, ki o da kendi değerimizi belirlemektir. Bu kişiler umutsuzca başarılı olmak isterler, çünkü onlara göre kendi değerleri performans başarılarına bağlıdır. İyi performans sergilemeye gerçek ve duygusal anlamda büyük yatırım yaparlar. Ancak biraz sahne tecrübeniz varsa sizin de bildiğiniz gibi, tekniğinizi geliştirmek adına ne kadar emek harcarsanız harcayın bunu "sabit"lemenin hiçbir yolu yoktur bizim mesleğimizde. Asıl mesele performans sırasında sizinle konuşan ve sizi kritik eden sesin, korku ve yanlış inanışlarınız olduğunu keşfedip, onu susturabilmeyi öğrenerek kendinize olan güveninizi artırmak olacaktır.
Bu konuda zorluklar yaşayanlardansanız lütfen bana yazmaktan çekinmeyin. Sizlerin yorum ve deneyimlerinizi dinlemek ve paylaşmak beni mutlu eder her zaman.

Sevgiyle kalın.

SAHNEDEKİ HATALARIMIZDAN NELER ÖĞRENEBİLİRİZ?

Bir konser ya da odisyon sırasında yaptığınız hataların etkisinden kurtulmakta zorlanıp, sahne üstünde geri kalan zamanınızı bu hatanın etkisiyle geçirerek kendinizi güvenli kalmak adına bloke mi ediyorsunuz? Yaptığınız hatalar dikkatinizi dağıtıp oraya takılı kalmanıza neden oluyor, canınızı acıtıp sizi etkisi altına alıyor ve o anda kalmanızı engelliyor mu? Profesyonel bir Cellist arkadaşımın sözlerini aktarayım size o halde. "Bir hata yaptığımda, ezberimi unuttuğumda ya da  entonasyonum bozulduğunda genellikle telaşlanıp konsantrasyonumu kaybetme eğilimim var. Genellikle bu olduktan itibaren tedbirli olmak adına kendimi geri çekerim ve saklanmaya çalışmak aslında daha çok hata yapmaya başlamama sebep olur. Konser genel olarak ne kadar iyi gitmiş olursa olsun tek düşünebildiğim yaptığım hatalar olduğu için de  sonrasında hissettiğim büyük bir hayalkırıklığıdır."
Bütün sahne sanatçıları tabi ki iyi bir performans sergilemek isterler. Günler, aylar süren tüm çalışmalarımız ve çabamız bunun içindir elbette. Ancak aynı zamanda aslında hepsi hatalar da yaparlar. (Zihin Yapıları ile ilgili önceki yazıma göz atarsanız bu konuyla ilgili daha detaylı bilgi bulabilirsiniz.https://safakeriskin.blogspot.com.tr/2016/12/hangisi-sizsiniz.html ) Bazı sanatçılar sahnede daha çabuk kendilerini toparlayabilirken diğerleri "iyi" performans sergilemeye o kadar odaklıdırlar ki yaptıkları hatalar içten içe özgüvenlerini baltalarken gelecekteki performanslarını dahi etkiler.
Oysa ki hatalar, öğrenme sürecimiz için çok gereklidir. Hata yoksa öğrenme ve gelişme de yoktur aslında. Sahnede "güvenli ve güvende" olmaya çalışmak, sonrasında duygusal ve zihinsel olarak kendimiz geri çekmek, hatalarımız için sürekli bahaneler aramak bizi hiçbir yere götürmez. "Kendimize rağmen" güvenli alanımızdan çıkıp, yapabileceğimizin en iyisine odaklanarak ne olursa olsun devam etmek sahnede olmanın gerçeğidir. Ana fikir hatalarımızdan korkmak değil, ders almaktır.
Performansınızı değerlendirirken hatalarınız konusunda kendinize şu soruları sormanız, bunlardan ders çıkarmanızı sağlayacaktır.

*Neyi daha farklı yapabilirdim?
*Bundan ne öğrenebilirim?
*Bu durumdan bana bir dahaki performansımda yardımcı olacak ne ders çıkarabilirim?

Unutmayın sevgili arkadaşlar, yaşamda da olduğu gibi sahnede de yapılan her hata gelişip öğrenmemiz ve daha iyi bir icracı olmamız için birer fırsattır. Yeter ki hatalarımıza nasıl yaklaşabileceğimizi bilelim.